Mô hình được thực hiện tại (xã Ayun cũ) nay là xã Al Bá, tỉnh Gia Lai, với diện tích thực hiện là 05 ha cho 11 hộ dân tại các làng Hvắk, Keo và Vơng Chép. Xã Ayun cũ là một khu vực có tỷ lệ người dân tộc thiểu số chiếm gần 100%, nơi có diện tích đất rừng chiếm 48,67%, đời sống người dân còn rất nhiều khó khăn. Việc đưa mô hình “Trồng thâm canh Giổi ăn hạt (Michelia tonkinensis A.Chev) bằng cây ghép tại các tỉnh Tây Nguyên” là một trong những giải pháp chuyển đổi cây trồng mang tính dài hạn, góp phần mang lại kinh tế cải thiện đời sống cho người dân trên địa bàn xã.
Mô hình được triển khai thực hiện vào tháng 5-2025. Trước khi thực hiện mô hình Trung tâm Khuyến nông tỉnh Gia Lai đã tập huấn kỹ thuật cho người dân được biết để thực hiện.
ảnh: Người dân được tập huấn Kỹ thuật trước khi triển khai mô hình.
Giổi ăn hạt có tên Khoa học (Michelia tonkinensis A.Chev) là cây bản địa gỗ lớn, cao 25 – 35m. Giổi thực sinh trồng 6-10 năm mới ra hoa kết trái. Nhưng hiện nay, bằng phương pháp ghép nên giống Giổi sau trồng 3 năm đã cho quả. Cây cho hoa 2 vụ trên năm, vụ chính ra hoa tháng 2-3 và quả chín vào tháng 9-10, vụ phụ ra hoa vào tháng 7-8, quả chín vào tháng 3-4.
Giổi ăn hạt có hàm lượng tinh dầu cao, rất được ưa chuộng để làm gia vị cũng như để chiết xuất tinh dầu, hương liệu, dược phẩm... Hiện nay giổi tươi có giá từ 650.000-700.000 đồng/kg (hạt khô có giá từ 2.500.000-3.000.000 đồng/kg). Giổi cũng là một loại gỗ được ưa chuộng giá trị gỗ cao với mùi thơm đặc trưng và vân thớ đẹp.
Tại địa bàn xã mô hình được triển khai trồng vào đầu tháng 7-2025. Đến nay cây sinh trưởng tốt. Tận dụng diện tích người dân có thể trồng xen canh cây hàng năm như Ngô, đậu hoặc xen canh cây giổi trong vườn cà phê kiến thiết nhằm tăng thu nhập.
ảnh: vườn Giổi được người dân trồng xen canh cây Đậu phộng.
Mô hình “Trồng thâm canh Giổi ăn hạt (Michelia tonkinensis A.Chev) bằng cây ghép tại các tỉnh Tây Nguyên”. Nay được đánh giá đang là hướng đi mới giúp cải thiện đời sống cho người dân tại địa bàn xã. Để tránh tình trạng phát triển ồ ạt, Ủy ban nhân dân xã giao phòng Kinh tế xã phối hợp theo dõi hướng dẫn người dân đến khi có thu hoạch. Sẽ đánh giá lại và có định hướng, quy hoạch chuyển đổi phù hợp theo thực tế của xã.